Pilot Uygulama ve Sonuçları
Model kısmında detaylı bir şekilde anlatılan Entegre Belediye Yönetişim Modeli© (EBYM), aynı isimle yürütülen proje kapsamında Sultanbeyli ve Şişli Belediyeleri’nde pilot olarak uygulanarak test edildi. Avrupa Yönetişim Mükemmelliği Markası (ELoGE) ve iyi yönetişim ilkeleri, EBYM aracılığıyla entegre ve bütünsel olarak belediyeler için somutlaştırıldı. Pilot çalışmalarda temel olarak entegre iyi yönetişim yaklaşımının belediyelere kazandırılması, belediyelerin yapı, işleyiş ve hizmetlerinde işlevsellik kazanmasına öncelik verildi. Aynı zamanda 2 belediyede iyi yönetişimin sürekli gelişimine yönelik altyapı kurulması sağlanmış oldu.
Temel olarak pilot belediyelerde iyi yönetişim ilkeleri açısından değerlendirme ve iyileştirmeler yapmak üzere iki ana süreç izlendi. Değerlendirme süreci iyi yönetişim açısından boşluk analizi yapılmasıyla başladı. ELoGE öz değerlendirme formları temel alınarak belediyeler kendi öz değerlendirmelerini yaptılar. Belediyelerden alınan öz değerlendirme formları incelenerek, EBYM kapsamında yer alan aşama ve adımlar hayata geçirildi. Bu amaçla değerlendirmeye dönük mülakat, anket ve çalıştay soruları hazırlandı. Sonrasında detaylı analiz için belediyelerdeki müdürlerle yarı yapılandırılmış sorular çerçevesinde mülakatlar gerçekleştirildi. Sultanbeyli Belediyesi’nde 16 müdürle, Şişli Belediyesi’nde ise 17 müdür ile birebir mülakatlar yapıldı. Yapılan ilk tespitler sonrasında, analizi detaylandırmak amacıyla Sultanbeyli Belediyesi’nde 228 çalışanla, Şişli Belediyesi’nde ise 511 çalışan ile anketler gerçekleştirildi. Öz değerlendirme sonuçları, anket ve mülakat verileri temel alınarak genel değerlendirme ve gelişime dönük tespitler yapıldı.
Avrupa Konseyi’nden ELoGE İyi Yönetişim Eğitici Eğitimi alan sertifikalı eğitmenler, her iki belediyede meclis üyelerine, başkan yardımcılarına, müdürlere ve kilit çalışanlara iyi yönetişim hakkında eğitimler verdiler. Böylece iyi yönetişim ve ELoGE hakkında her kademeden kilit aktörlerin farkındalık ve ilgi düzeyi güçlendirildi. Bunu çalıştay süreçleri takip etti. Sultanbeyli Belediyesi’nde gerçekleştirilen iç paydaş çalıştayında 27, Şişli Belediyesi’nde ise 39 kişi yer aldı. İç paydaşlar ile iyi yönetişim açısından mevcut durum analiz edildi ve gelişime yönelik görüşler toplandı. İç paydaş çalıştaylarını takiben her iki belediyede dış paydaşlar ile çalıştaylar düzenlendi. Toplamda iki belediyenin dış paydaş çalıştaylarında 66 katılımcı yer aldı ve görüşlerini paylaştı. Her iki belediyenin dış paydaş profilinde kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve muhtarlar yer aldı. Bu çalışmaların toplamında, proje ekibi tarafından her iki belediye için ELoGE ve EBYM referans alınarak Boşluk Analiz Raporları hazırlandı. Bu raporlar proje danışma kurulu üyeleriyle paylaşılarak görüş ve önerileri alındı.
Eylem Planlarında kısa vadeli iyileştirmeleri başarıyla hayata geçiren Sultanbeyli ve Şişli Belediyeleri ELoGE başvurusunda bulundular ve Türkiye’de ilk defa marka almaya hak kazanan belediyeler oldular.
Boşluk Analiz Raporları her belediyenin kısa, orta ve uzun vadede iyileştirmeler yapması gereken yerleri ortaya koydu. Proje ekibi tarafından belediyelerde kurulan çalışma ekiplerinin görüşleri alınarak iyileştirmeye dönük Eylem Planları hazırlandı. Takvim kapsamında belediyeler tarafından öncelikle kısa vadeli eylemler hayata geçirildi. Bu kısa vadeli eylemler, markanın alınması için gerekli yapıların oluşturulmasını ve ilgili faaliyetlerin gerçekleştirilmesini hedeflerken, orta ve uzun vadeli eylemler Entegre Belediye Yönetişim Modeli’ni belediyelerde hayata geçirmeyi hedefledi. 2 ayı kapsayan kısa vadeli Eylem Planları belediyeler tarafından başarıyla uygulandı. Proje ekibi tarafından Eylem Planları izleme raporları oluşturularak belediyelerin ilerlemeleri kaydedildi. Bu süre içerisinde iki pilot belediye, deneyim paylaşım toplantıları düzenlenerek bilgi alışverişinde bulundu. Kurumlar arası öğrenme ile iyi yönetişim ilkeleri farklı belediye uygulama örnekleriyle desteklendi. Eylem Planlarında kısa vadeli iyileştirmeleri başarıyla hayata geçiren iki belediye ELoGE başvurusunda bulundular ve Türkiye’de ilk defa marka almaya hak kazanan belediyeler oldular. Aynı zamanda orta ve uzun vadeli iyileştirme eylemlerine devam edeceklerini taahhüt ederek EBYM’nin öngördüğü sürekli gelişim döngüsü için önemli adımlar attılar.
Entegre Belediye Yönetişim Modeli© projesi kapsamında pilot olarak uygulanan modelin belediyeler açısından hızlı kazanımlara katkı sağladığı tespit edildi. Bu süreç sonunda Sultanbeyli ve Şişli Belediyeleri, somut kazanımlarını ve bu kazanımlardan elde edilen sonuçları aşağıdaki şekilde özetleyerek dile getirdiler.
EBYM iyi yönetişimi bütünsel olarak belediyelerde işlevsel hale getirmek ve sürekli ölçerek geliştirmek açısından faydalı olduğunu bu iki pilot uygulamada ortaya koydu. Pilot uygulamalar Argüden Yönetişim Akademisi’nin iyi yönetişim konusunda geliştirdiği yöntem ve araçları yeni bir model üzerinden geliştirmesine de hizmet etti. Tasarlanan modelin somut olarak nasıl, nerede ve kimler tarafından uygulamaya konulabileceği hakkında net çıkarımlar yapma imkânı verdi.
Sultanbeyli Belediyesi’nin Kazanımları
- Kurumu iyi yönetişim açısından daha bütünsel bir bakış açısıyla değerlendirme fırsatı elde edildi.
- Dünyada birçok kuruluş tarafından ulaşılmak istenen hedef ve ilkeler (ör. çocuk dostu şehir, iklim uyum planları, vb.) mevcut. Bu hedef ve ilkelere bir arada ulaşmak için net bir çalışma yöntemi ise mevcut değil. Bu çalışma ile yapılabilecek uygulamaları öğrenme fırsatı elde edildi. Kurumlar açısından bakıldığında soyut olan kavramların somutlaştırılmasına hizmet etti.
- Belediyenin kurumsal kapasitesinin gelişimine katkı sağlandı.
- Kısa vadeli iyileştirme eylemlerine ilaveten orta ve uzun vadeli eylemlerin hazırlanmış olması, modelin sürdürülebilirliği açısından bakış açısı ve deneyim kazandırdı.
- Çalışmaların katılımcı bir şekilde yürütülmesi, iyi yönetişimin ilçe genelinde diğer kurumlar tarafından da sahiplenmesi sağlandı.
- Yerel tüm paydaşların görüş, öneri ve ihtiyaçlarını samimi bir şekilde ilk ağızdan öğrenme imkânı sağladı.
- Kurumlar arası ilişki ve iletişimi güçlendirdi.
- Belediyede birlikte çalışma kültürünün oluşmasına katkı yaptı.
Benefits of Şişli Municipality
- Yaşam boyu öğrenme kültürünün belediyeye kazandırılması açısından önemli bir adım atıldı.
- Sürdürülebilir, yenilikçi ve güvenli veri tabanı sisteminin kullanımı teşvik edildi. Veriye ulaşılabilirliğin artmasına olanak tanıdı.
- Bilgi iletişim teknoloji altyapısının kullanılabilirliği konusunda farklı bakış açıları sundu.
- Sürdürülebilir kaynak yönetiminin geliştirilmesine katkı sağladı.
- Yönetici ve personelin iş birliği halinde çalışma kültürünü besledi.
- Fikir ve görüşlere başvurma yöntemini ve faydalarını benimsetti.
- Belediyenin dönüşüm yeteneği gelişti.
- Yenilikçi bakış açısının kurumun tüm birimlerine nüfuz etmesini sağladı.
Sonuç olarak, pilot uygulama ile modelin ve iyi yönetişimin sunduğu faydaların farklı ülke ve şehirlerde uygulanabilirliği artırıldı. Elde edilen sonuçlar bu yayının hazırlanmasında zengin bir bilgi kaynağı oldu.