ELoGE Göstergeleri
İlke 1. Katılım, Temsiliyet, Seçimlerin Adil Yapılması
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Yerel seçimler, uluslararası standartlara ve ulusal mevzuata uygun olarak, hile yapılmadan, özgürce ve adil bir şekilde yapılır.
- 1. Belediye, seçimleri uluslararası iyi uygulama standartlarına uygun yasalara göre yürütür.
- 2. Vatandaşlar, kamusal faaliyetlerin merkezinde yer alırlar ve açıkça tanımlanmış yollarla kamusal yaşama yerel düzeyde dahil edilirler.
- 2. Tanımlanmış bir danışma sürecinin parçası olarak, belediye planlarını aktif olarak duyurur ve vatandaşları, STK'ları, özel sektör temsilcileri, yerel medyayı ile diğer grupları bu planlar hakkında görüş bildirmeye davet eder.
- 3. Belediyeler, vatandaşların yerel kamusal yaşama katılımına ilişkin yerel düzenlemeler ve pratik uygulamalar geliştirmek için çalışmalar yaparlar.
- 4. Vatandaşlara karar verme süreçlerinin erken döneminde danışılır.
- 3. Bütün kadınlar ve erkekler, çıkarlarını temsil edecek doğrudan veya dolaylı meşru yapılar aracılığıyla karar süreçlerinde söz sahibidir. Bu tür geniş bir katılım ifade, toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne dayanır.
- 5. Meclis üyelerinin karar alma süreçlerinde vatandaşlarla ilişki kuran aktif ve düzenli bir programı vardır.
- 6. Vatandaşların meclis üyeliğine aday olmalarını teşvik etmek üzere faaliyetleri vardır.
- 4. Dezavantajlı ve daha az öncelikli kesimler de dahil tüm grupların beklenti ve talepleri, kaynakların tahsisi dahil olmak üzere, karar alma süreçlerinde dikkate alınır ve göz önünde bulundurulur.
- 7. Dezavantajlı vatandaşların oylamaya erişimi değerlendirilir ve hiçbir grubun dışlanmamasını veya dezavantajlı duruma düşmemesini sağlamak için önlemler alınır.
- 8. Karar alma süreçlerine sosyal açıdan erişimde zorluk çekenleri dahil etmek için aktif bir program vardır.
- 5. Bütün toplumun çıkarlarına en uygun olan alternatifin ne olduğu ve bunun nasıl başarılabileceğine dair geniş bir uzlaşma sağlamaya ve farklı meşru çıkarlar arasında arabuluculuğa yönelik daimî güvenilir bir çaba vardır.
- 9. Belediye, kilit paydaş grupları (STK'ları, işletmeleri, yerel medyayı ve diğer çıkar gruplarını içerir) belirlemiştir. Bu liste gözden geçirilir ve güncellenir.
- 10. Belediye, belediyede müzakere süreci için teknikler geliştirmiştir (müzakere duruşması, vatandaş jürisi, katılımcı bütçeleme vb.)
- 6. Azınlığın haklarına ve meşru çıkarlarına saygı duymakla beraber, kararlar çoğunluğun taleplerine göre alınır.
- 11. Meclis üyelerinin demografik yapısı, belediyenin demografik yapısını temsil eder.
İlke 2. Duyarlılık
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Hedefler, kurallar, yapılar ve usuller vatandaşların ihtiyaçları ve meşru beklentilerine göre uyarlanır. (ç.n. Vatandaş memnuniyetine duyarlılık)
- 1. Tüm karar alma süreçlerinde rol alan yöneticiler ve meclis üyeleri için açık yönergeler ve usuller mevcuttur.
- 2. Belediyeler, meclis üyelerinin yerelde yaşayan kişi ve sosyal grupların çıkarlarını benimsemesini sağlar.
- 2. Kamu hizmetleri makul sürede yerine getirilir, taleplere ve şikayetlere makul bir sürede cevap verilir.
- 3. Belediye çalışanlarının ve yerel kamu hizmetlerinin işleyişine ilişkin bireysel şikâyet mekanizması geliştirilmiştir. Bu mekanizma makul sürede işlemektedir. Bu mekanizmanın çalıştığına yönelik kanıtlar mevcuttur.
- 4. Çalışanlara, meclis üyelerine ve vatandaşlara belediye hakkında yapılan şikayetler, şikayetlere verilen yanıtlar ve şikayetler ile ilgili yapılanlar sonucunda ortaya çıkan değişiklikler bildirilir.
- 5. Politika ve hizmet sunumunda değişiklik yapılması gerekiyorsa, söz konusu değişiklikler araştırma, raporlar, istişareler, şikayetler ve diğer yöntemlerle elde edilen veri ve bilgilere dayanılarak yapılır. Yapılan değişiklikler kamuoyuna duyurulur.
- 6. Belediye vatandaşların ihtiyaç ve beklentileri konusunda bilgili ve gerekli eğitime sahip çalışanlar ile hizmetlerini sunar.
İlke 3. Etkililik ve Verimlilik
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Sonuçlar kararlaştırılan hedeflere uygundur. (ç.n. Stratejik Plan ile Bütçe arasında uyum olması)
- 1. Belediye, faaliyetlerini ve bütçesini stratejik planlarına göre stratejik ve operasyonel düzeyde planlar.
- 2. Mevcut kaynaklar en verimli şekilde kullanılır.
- 2. Performans bilgileri düzenli olarak toplanır ve gözden geçirilir. Belediye, beklenen ve gerçekleşen performans arasındaki boşlukları gidermek için aksiyon alır.
- 3. Performans yönetim sistemleri değerlendirmeyi ve hizmetlerin etkililiğini ve verimliliğini iyileştirmeyi mümkün kılar.
- 3. Belediye, uygun göstergeler de dahil olmak üzere tüm amaçlarını, hizmetlerini ve işlevlerini kapsayan bir performans yönetimi çerçevesi geliştirir ve performansı ile ilerlemesi hakkında düzenli olarak raporlar hazırlar.
- 4. Belediye, diğer belediyelerle iyi uygulama alışverişinde bulunur ve bu bilgileri kendi verimliliğini ve etkinliğini artırmak için kullanır.
- 5. Belediye, kamu politikalarının değerlendirilmesi için stratejik ve operasyonel bir değerlendirme belgesi hazırlar. (ör: Faaliyet Raporu, Performans Programı)
- 6. Belediye, gelecek kamu politikalarını uygulamak için değerlendirme yapar ve çıkan sonuçları dikkate alır.
- 4. Performansı değerlendirmek ve iyileştirmek için düzenli aralıklarla denetimler yapılır. (ç.n. Düzenli iç ve dış denetim ile performans iyileştirme)
- 7. Süreçler, performans raporları ve bilgi sistemleri bağımsız olarak denetlenir ve sonuçları meclis üyelerine raporlanır.
- 8. Tüm ana hizmetler ile faaliyetler performans ve etkilerini değerlendirmek için uygun aralıklarla düzenli olarak gözden geçirilir.
- 9. Belediyeler, tanımlanmış temel faaliyet alanlarının verimliliği ve etkinliğini artırmak üzere uygun kayıtları tutar.
İlke 4. Açıklık ve Şeffaflık
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Kararlar kurallara ve düzenlemelere uygun olarak alınır ve uygulanır.
- 1. Belediye, geniş çapta duyurulan açık ve iyi anlaşılmış bir yasal çerçeveye sahiptir.
- 2. Belediyenin yasal çerçevesi, her bir kararı alma sorumluluğunun kimde olduğunu ve kararların nasıl alınacağını, uygulanacağını ve duyurulacağını belirleyen net bir yetkilendirme karar verme şemasını içerir.
- 3. Belediye, kararları açık, şeffaf, hesap verebilir ve zamanında, kural ve düzenlemelere uygun ve uluslararası standartlara uygun olarak alır ve uygular.
- 4. Kararlara itiraz etmek için yaygın olarak kullanılan ve anlaşılabilir bir süreç vardır.
- 5. Muhalefet öneri, değişiklik ve gensoru önerme hakkına sahiptir. Muhalefetin ayrıca belirli konularda araştırma komisyon toplantısı talep etme ve yerel yönetimin bazı organlarında temsil edilme hakkı vardır.
- 2. Yasalarda özellikle gerekçelendirilenler (gizliliğin korunması veya satın alma usullerinin adilliğini sağlama gibi) dışında, tüm bilgiler kamuoyunun erişimine açıktır.
- 6. Belediyeler, meclis üyeleriyle vatandaşlar arasında düzenli ve kolay iletişim sağlar.
- 7. Belediye vatandaşları aktif olarak bilgilendirir.
- 8. Meclis toplantıları vatandaşa ve medyaya açıktır ve gündem ile ilgili belgeler kamuya açıktır.
- 3. Yerel yönetimin çalışmalarına etkili bir şekilde katkı koymayı ve takip etmeyi mümkün kılacak şekilde kararlar, politikaların uygulanması ve sonuçları hakkındaki bilgiler kamuoyunun erişimine açıktır.
- 9. Belediyenin, vatandaşlardan ve meclis üyelerinden öneri alan yıllık çalışma programı vardır.
- 10. Meclis üyeleri medyaya karşı açıktır ve medyaya bilgi sağlama konusunda istekli olduklarını gösterirler.
İlke 5. Hukukun Üstünlüğü
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Yerel yönetimler hukuka ve mahkeme kararlarına göre hareket ederler.
- 1. Belediye, yürürlükteki tüm yasa ve yönetmeliklere uyar.
- 2. Belediye, kendisine dair yargı kararlarını veya hukuka göre alınan yaptırımları kamuoyuna bildirir.
- 2. Kurallar ve düzenlemeler kanunda belirlenen usullere göre kabul edilir ve tarafsız bir şekilde uygulanırlar.
- 3. Kurallar ve yönetmelikler, kanunun öngördüğü usullere uygun olarak kabul edilir.
- 4. Kurallar ve düzenlemeler tarafsız bir şekilde uygulanır.
İlke 6. Etik Davranış
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Kamu yararı bireysel çıkarlardan önce gelir.
- 1. Belediye yereldeki genel refahı dikkate alarak kamu politikalarını oluşturur.
- 2. Belediye bütçesini oluştururken yerel kamu yararını gözetir.
- 2. Her türlü yolsuzlukla mücadeleye ve önlemeye yönelik etkili önlemler mevcuttur.
- 3. Belediye, meclis üyeleri ve belediye çalışanlarından beklenen etik davranış kuralları standartlarını tanımlar. Bu kurallar, halka duyurulur. Kurallar menfaat çatışması, hediye alınması/verilmesi ve ağırlama konularında sınırlamalar içerir.
- 4. Satın alma, belediye varlıklarının satılması, izin ve lisans verilmesi dahil olmak üzere yolsuzluğa açık alanlardaki kararlar için özel usuller kabul edilmiştir.
- 5. Yolsuzlukla mücadele düzenlemelerinin yıllık incelemesi, iç veya dış denetim yoluyla yapılır.
- 6. Personel politikaları, personelin liyakate göre atanmasını, terfi etmesini ve ödüllendirilmesini ve/veya yalnızca onaylanmış usullere göre disipline sevk edilmesini gerektirir.
- 3. Menfaat çatışmaları zamanında ilan edilir ve söz konusu kişiler, ilgili kararlarda yer almazlar.
- 7. Meclis üyeleri ve belediye çalışanları, karar almayı etkileyebilecek olası herhangi bir menfaat çatışmasını beyan etmek ve ilgili karar alma süreçlerine katılmaktan kaçınmakla yükümlüdür.
- 8. Belediyeler, etkili ve verimli bir satın alma gerçekleştirir ve önceden belirlenmiş seçim kriterleri kullanır.
- 9. Belediyeler, ihalenin verilmesine ilişkin kamu satın alma belgelerine ve kararlarına ücretsiz erişim sağlar.
İlke 7. Yetkinlik ve Kapasite
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Yönetişim ekibinin mesleki becerileri faaliyet çıktılarını ve etkilerini iyileştirmek için geliştirici süreçler mevcuttur.
- 1. Belediye, etkili hizmet sunumu için ihtiyaç duyduğu mesleki becerileri belirler ve işgücü planlamasının parçası olarak mesleki beceri açısından var olan boşluklarını belirlemek için denetim mekanizması çalıştırır.
- 2. Belediye, personeli için kişisel gelişim planlarını uygulamaya yönelik bir sistem işletir.
- 2. Kamu görevlileri devamlı bir şekilde performanslarını iyileştirmeye yönelik motive edilirler.
- 3. İyi performansı ödüllendirmek ve kötü performansı iyileştirmek için düzenlemeler mevcuttur.
- 4. Belediyenin, halka açıklanan ve tutarlı bir şekilde uygulanan bir işe alım ve seçme politikası ve usulü vardır.
- 5. Eğitim eksikliğinin etkin hizmet sunumuna engel olmaması için eğitim ihtiyaçlarının tam olarak karşılanmasını ve mesleki becerilerin sürekli olarak geliştirilmesine yönelik bir eğitim planı hazırlanır, uygulanır ve izlenir.
- 6. Belediyeler işe alım, eğitim ve terfi usullerinin uygulanmasını ve sonuçlarını gözden geçirir ve buna göre iyileştirmeler yapar.
- 3. Pratik yöntemler ve usuller geliştirilir ve daha iyi sonuçlar üretmek ve becerileri kapasiteye dönüştürmek için kullanılır.
- 7. Her pozisyon için seçim kriterleri tanımlanmış ve tüm adaylara bildirilmiştir. Seçim kriterleri pozisyon için temel gereklilikleri yansıtır ve hiçbir sosyal grubu dışlamaz.
- 8. Personel, performans değerlendirme ve kariyer gelişimine yönelik sistematik bir yaklaşımın parçası olarak performansları ve gelişimleri hakkında düzenli değerlendirmeler yapılır ve geri bildirim verilir.
İlke 8. Yenilik ve Değişime Açık Olma
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Problemlere yönelik yeni ve etkili çözümler aranır ve modern hizmet sunumu yöntemlerinden faydalanılır.
- 1. Belediyenin yenilik, araştırma ve geliştirmeye (Ar-Ge) yönelik yapılandırılmış bir yaklaşımı vardır.
- 2. Belediyeler, iyi uygulama örneklerini ve yeni çözümleri belirlemek ve uygulamak için harekete geçer.
- 2. Yeni programları başlatma, deneme ve başkalarının deneyimlerinden öğrenme isteği mevcuttur.
- 3. Belediye, bir iyi yönetişim pilot projesinde aktif olarak yer almaktadır.
- 3. Daha iyi sonuçlar elde etmek için değişime elverişli bir iklim yaratılmıştır.
- 4. Meclis üyeleri ve belediye çalışanları, yeni çözümlerden ve iyi uygulamalardan fayda elde etmeye çalışır.
İlke 9. Sürdürülebilirlik ve Uzun Dönemli Yönelim
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Yürürlükteki politikalarda gelecek kuşakların ihtiyaçları dikkate alınır.
- 1. Belediyenin uzun vadeli kalkınmaya yönelik yapılandırılmış bir yaklaşımı vardır.
- 2. Düzenli olarak planlama sürecinde gelecek neslin ihtiyaçları dikkate alınır.
- 2. Toplumun sürdürülebilirliği daimî olarak göz önünde bulundurulur. Kararların tüm maliyetleri içselleştirmesine ve gelecek kuşaklara çevresel, yapısal, finansal, ekonomik veya toplumsal sorunları ve gerilimleri aktarmamasına çaba gösterilir.
- 3. Politikacılardan ve üst yönetimden kurumsal sürdürülebilirliği sağlamaya yönelik açıkça kanıtlanmış bir taahhüt vardır.
- 4. Belediye tüm birimlerinde, işleyişinde, hizmet alanlarında ve politikalarında sürdürülebilirliği gözetir. (Stratejik plan, eylem planları, hedefler ve performans göstergeleri gibi)
- 5. Belirli kaynaklar ve sorumluluklar sürdürülebilirliği anaakımlaştırmak için kullanılır (ör: çok işlevli bir çalışma grubunda).
- 6. Belediyenin performans yönetimi, denetim ve inceleme gibi süreçlerinin, uygulamada ve performansta sürdürülebilirlik konusunda düzenli geri bildirim ve itiraz mekanizmaları sağlar.
- 3. Yerel toplumun geleceği hakkında, bu türden bir gelişme için neyin gerekli olduğuna dair bir anlayışın yanı sıra, geniş ve uzun erimli bir bakış açısı vardır.
- 7. Sürdürülebilir bir kalkınma için katılımcı bir karar alma yaklaşımı vardır.
- 8. Belediyenin altyapısının ve varlıklarının uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağlayan bir yatırım finansman planı mevcuttur.
- 4. Söz konusu geniş ve uzun dönemli perspektifin dayandığı tarihsel, kültürel ve sosyal zorluklarla ilgili bir anlayış mevcuttur.
- 9. Belediyenin tarihi, kültürel ve sosyal yönlerinin nasıl korunacağı konusunda yapılandırılmış bir yaklaşım vardır.
İlke 10. Sağlam Mali Yönetim
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Hizmetler için talep edilen ücretler, sunulan hizmetlerin maliyetini aşmaz ve özellikle önemli kamu hizmetleri söz konusu olduğunda talebi aşırı bir şekilde düşürmez.
- 1. Meclis üyeleri hizmet bedellerinin gerekçesi ve dayanağı konusunda nettir.
- 2. Sözleşmeler ve kredi kullanımı, kaynakların, gelirlerin, rezervlerin tahmini ve istisnai gelir kullanımı da dahil olmak üzere, mali yönetimde ihtiyatlılık gözetilir.
- 2. Mali Yönetim Kuralları, belediye için çalışan herkes için geçerli olan mali sorumlulukları tanımlar.
- 3. Bir iç denetim mekanizması, onaylanmış iç usullere uygunluğu sağlamak için mali işlemleri gözden geçirir.
- 4. Gerçek gelir ve giderleri bütçe ile karşılaştıran düzenli raporlar yetkililere ve meclis üyelerine sunulur.
- 5. Hesaplar belediyeden bağımsız kişiler/kurumlar tarafından denetlenir.
- 6. Dış denetimler ve yıllık denetimler kamuya duyurulur.
- 7. Yıllık denetim, belediye tarafından sağlanan hizmetlerin mali değer (fayda-maliyet) açısından gözden geçirilmesini içerir.
- 3. Çok yıllı bütçe planları kamuoyuna danışılarak hazırlanır.
- 8. Yıllık ve çok yıllı bütçeler ilgili dönemin başlangıcından önce kabul edilir. Bütçeler, kaynakları, temel varsayımları ve taahhütlerini özetlemelidir.
- 9. Bütçe hazırlama süreci, dış paydaşlarla kapsamlı istişareleri içerir.
- 10. Onaylanmış bütçeler, vergi oranları ile hizmet çıktıları ve sonuçlarına ilişkin bilgileri içeren bir yıllık rapor kamuya açıklanır.
- 11. Bütçe ve vergilerin bir özeti tüm vatandaşlara sunulur.
- 4. Konsolide hesapların yayımlanması ve kamu-özel sektör iş birliği durumlarında risklerin gerçekçi bir şekilde paylaşılması da dahil olmak üzere, riskler uygun şekilde tahmin edilir ve yönetilir.
- 12. Belediye, mali ve hizmet sunum risklerini aşağıdakilerden biri yoluyla tanımlar ve yönetir:
• riskleri kabul etmek ve tanımak;
• risklerden kaçınmak (ör: bir faaliyeti başka bir işletmeye devrederek);
• riskleri devretmek (ör: kamu-özel ortaklıkları aracılığıyla veya ticari sigorta temini yoluyla); veya
• riskleri paylaşmak (ör: başka bir belediye ile iş birliği içinde çalışmak).
- 5. Belediyeler arası dayanışma, yüklerin ve faydaların adil biçimde paylaşılması ve risklerin azaltılması (eşitleme sistemleri, belediyeler-arası iş birliği, risklerin karşılıklı hale getirilmesi) için düzenlemelere yerel yönetim müdahil olur.
- 13. Belediyeler arası yaklaşım, belediye yönetiminde bir gelişme faktörüdür.
- 14. Belediye, performansını ve vatandaşlara sunduğu hizmetleri geliştirmek için belediye birliklerine üyedir ve bundan faydalanır.
İlke 11. İnsan Hakları, Kültürel Çeşitlilik ve Sosyal Kaynaşma
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Yerel yönetimin etki alanı içinde, insan haklarına saygı duyulur, insan hakları korunur, uygulanır ve herhangi bir temeldeki ayrımcılıkla mücadele edilir.
- 1. Belediye, tüm farklı sosyal grupları ayrımcılıkla mücadele önlemlerine dahil edilmesini ve bu önlemlerin uygulamasını sağlar. Tüm politika alanlarında bu açıdan belirlenmiş hedeflere sahiptir.
- 2. Belediyeler, tüm vatandaşları ayrımcılık ve dışlanmadan korur.
- 2. Kültürel çeşitliliğe değer verilir ve herkesin yerel toplumda bir paya sahip olmasını, kendisini özdeşleştirmesi ve dışlanmış hissetmemesini sağlamak için sürekli çaba sarf edilir.
- 3. Belediye, kaynakları kullanılabilir hale getirerek, sivil toplum aktörlerinin faaliyetlerini destekleyerek ve sübvanse ederek, diyaloğu geliştirerek ve çeşitli kilit sosyal aktörler arasında ortaklıkları teşvik ederek, çeşitliliği ve uyumu tüm vatandaşların yararına olacak şekilde destekler.
- 3. Sosyal kaynaşma ve dezavantajlı alanların entegrasyonu teşvik edilir.
- 4. Belediye, daha fazla kültürler arası harmanlanma ve etkileşimi teşvik ederek sosyal dayanışmayı geliştirmek ve kültürel çeşitlilik potansiyelini en üst düzeye çıkarmak için net hedefler belirler.
- 5. Belediye, belirli dezavantajlı gruplar için bireylere odaklı planlar benimser/hayata geçirir (ör: kendi kendine yeterlilik planı, çocuk ve genç hakları planı, vb.).
- 4. Temel hizmetlere erişim, özellikle de toplumun en dezavantajlı kesimleri için korunur.
- 6. Meclis üyeleri ve çalışanlar, stratejik paydaşları dahil ederek eşitlik hedeflerinin stratejilere, mekânsal planlara ve kamu hizmeti sunumuna dönüştürülmesini sağlar.
İlke 12. Hesap Verebilirlik
TANIMLAR
GÖSTERGELER
- 1. Tüm karar vericiler, toplu veya bireysel olarak, kararlarının sorumluluğunu üstlenirler.
- 1. Tüm karar vericiler, yasal bir çerçevede ve görev tanımlarında açıkça belirtilmiş kararların kolektif ve bireysel sorumlulukları konusunda nettir.
- 2. Kararlar raporlanır, açıklanır ve yaptırıma tabi olabilir.
- 2. Meclis, aldığı kararların hesap verebilirliği için düzenli olarak (en az yılda bir kez) halka açık raporlar hazırlar.
- 3. Belediyenin yasal çerçevesi, meclis üyeleri, yetkililer ve vatandaşlar tarafından iyi anlaşılan kararları raporlama, açıklama ve onaylama ayrıntılarını içerir.
- 4. Raporlar ve diğer belgeler erişilebilir olacak ve kullanıma sunulacaktır.
- 3. Kötü yönetime ve yerel yöneticilerin sivil hakları ihlal eden eylemlerine karşı etkili çareler mevcuttur.
- 5. Belediye, yasal çerçevede belirtilen biçimde şeffaf ve bağımsız bir denetim düzenlemesine sahiptir. İnceleme düzenlemelerine saygı duyulur ve bağımsız olarak kabul edilir. Herhangi bir korku ya da kayırma olmaksızın yürütülür.
- 6. Denetçiler, her bir karar için kimi hesaba katacakları konusunda nettir ve ilgili karar alıcılar kendilerini isteyerek kamuoyunun denetimine sunarlar.
- 7. Belediyenin, kanun, yönetmelik ve iyi uygulamalara uygun olarak, kötü yönetime ve yerel yönetimlerin sivil hakları ihlal eden eylemlerine karşı çare bulmak için yasal çerçevede belirlenmiş sağlam bir süreci vardır.